La sortie de l'usine Lumière à Lyon (1895) van de gebroeders Lumière was de eerste publiek vertoonde film. De film toont een groep arbeiders die de poorten van een industriële fabriek verlaten. Deze opname van 50 seconden groeide uit tot een fundament voor de aanhoudende fascinatie onder cineasten voor de vraag hoe arbeid verbeeld kan worden. Waarom keren filmmakers zo vaak terug naar het moment waarop arbeiders vertrekken, en zelden naar het moment waarop ze werken? Wat wordt er zichtbaar – of juist verborgen – aan de fabriekspoort?
Vertrekkend vanuit het iconische beeld van de Lumières brengt dit themablok hedendaagse essayfilms samen die de (on)zichtbaarheid van arbeid onder mondiaal kapitalisme bevragen, evenals de cinematografische uitdagingen die dit met zich meebrengt. Harun Farocki’s Workers Leaving the Factory (1995) vormt het ankerpunt. In een analyse van de oorspronkelijke film van de Lumières wijst Farocki op het feit dat cinema fabrieken zelden als werkplekken toont, maar vooral als locaties van binnenkomst en vertrek. Farocki laat zien hoe het beeld van vertrekkende arbeiders in de loop der tijd steeds gestileerder, repetitiever en geënsceneerd werd – een visueel cliché dat iets onthult over de moeizame verhouding tussen film en arbeid.
Daarnaast zijn Andrew Norman Wilsons Workers Leaving the Googleplex (2011) en Ho Rui Ans film Twenty-Four Cinematic Points of View of a Factory Gate in China (2023) te zien.